Hành trình kiến tạo Hàng không bền vững - Netzero Aviation

Nguồn phát thải Khí nhà kính lớn sau giao thông đường bộ đang gia tăng nhanh chóng

Theo VnEconomy, dù chỉ chiếm khoảng 2,5% tổng lượng khí thải toàn cầu, ngành hàng không lại đóng góp đến 7,2% vào hiện tượng nóng lên của Trái Đất do tác động của khí thải ở tầng cao khí quyển.

Nếu xem ngành hàng không như một quốc gia độc lập, đây sẽ là nguồn phát thải carbon lớn thứ bảy trên thế giới. Trong lĩnh vực giao thông, hàng không xếp thứ hai về lượng khí thải, chỉ đứng sau ngành giao thông đường bộ với tỷ lệ 13,9%.

Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) dự báo rằng đến năm 2050, lượng khí thải từ ngành hàng không quốc tế có thể tăng gấp ba lần so với năm 2015. Đồng thời, theo số liệu từ EU, tỷ trọng phát thải của ngành này có thể tăng lên 22% tổng lượng khí thải toàn cầu vào thời điểm đó.

Mục tiêu Net Zero của ngành hàng không

Mục tiêu Net Zero trong ngành hàng không - Cân bằng lượng khí thải carbon từ các chuyến bay với lượng carbon loại bỏ hoặc bù đắp tương đương đã trở thành một yếu tố quan trọng không chỉ đối với việc giảm thiểu tác động môi trường mà còn để giảm bớt những bất công do biến đổi khí hậu gây ra.

Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, phù hợp với Thỏa thuận Paris. Để đạt được điều này, ngành hàng không cần triển khai các chiến lược đồng bộ, từ mở rộng sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF), nâng cao hiệu suất hoạt động đến ứng dụng công nghệ tiên tiến như máy bay chạy bằng hydro.

Nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) – Giải pháp xanh cho tương lai

Nhiên liệu hàng không bền vững (Sustainable Aviation Fuel – SAF) là loại nhiên liệu được sản xuất từ nguyên liệu tái tạo và có nguồn gốc bền vững, như dầu ăn đã qua sử dụng và mỡ động vật thải. 

Ưu điểm của SAF là có thể được lưu trữ, vận chuyển và sử dụng tương tự như nhiên liệu hóa thạch truyền thống. Loại nhiên liệu này còn giúp nâng cao hiệu suất bay và hoạt động ổn định ngay cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Tuy nhiên, để SAF thực sự phát huy hiệu quả, ngành công nghiệp cần đẩy mạnh sản xuất với quy mô lớn mà không làm ảnh hưởng tiêu cực đến tài nguyên thiên nhiên.

Kế hoạch 5 năm tiến đến phát thải ròng bằng không vào năm 2050

Tháng 9/2024, Aviation Impact Accelerator (AIA) – một sáng kiến từ Đại học Cambridge (Anh) – đã công bố kế hoạch 5 năm với bốn mục tiêu trọng tâm nhằm đẩy nhanh quá trình giảm phát thải trong ngành hàng không, hướng đến mức phát thải ròng bằng không vào năm 2050.

Mục tiêu 1 – Giảm thiểu vệt khói (contrails) từ máy bay

Vệt khói hình thành khi khí thải từ động cơ máy bay gặp hơi nước trong khí quyển, tạo thành các đám mây nhân tạo có khả năng giữ nhiệt. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng tác động của vệt khói đối với biến đổi khí hậu có thể tương đương với tổng lượng CO₂ phát thải từ ngành hàng không.

Mục tiêu 2 – Áp dụng chính sách tối ưu hóa hiệu suất năng lượng

Các biện pháp bao gồm cải thiện luồng không lưu, ứng dụng công nghệ tiên tiến giúp giảm lực cản khí động học, đồng thời tối ưu hóa quy trình bảo dưỡng để nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng.

Mục tiêu 3 – Hoàn thiện chính sách về Nhiên liệu hàng không bền vững (SAF)

Nghiên cứu cho thấy SAF có thể giúp cắt giảm tới 80% lượng khí thải nhà kính trong suốt vòng đời nhiên liệu, đồng thời giảm đáng kể các chất độc hại như NOx, SO₂ và bụi mịn.

Mục tiêu 4 - Thử nghiệm công nghệ hàng không đột phá

Việc đánh giá khả năng ứng dụng và mở rộng của các công nghệ chuyển đổi trong ngành hàng không, từ đó đẩy nhanh tiến độ triển khai các công nghệ này (ví dụ: máy bay sử dụng nhiên liệu hydrogen cho chuyến bay đường dài,..).